วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีชลบุรี จ.ชลบุรี

รู้จักสถานศึกษา : เพศศึกษาใน... วิทยาลัยอาชีวศึกษา

มุมมองผู้บริหาร

ครูเพศศึกษา

เสียงจากผู้เรียน

ฐานข้อมูล

วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีชลบุรี จ.ชลบุรี

ู้วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี (วษท.) ชลบุรี เป็นหนึ่งในสถานศึกษาต้นแบบสังกัดอาชีวศึกษา เข้าร่วมโครงการก้าวย่างอย่างเข้าใจตั้งแต่ปี ๒๕๔๘ เปิดสอนวิชาเพศศึกษาในระดับหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ชั้นปีที่ ๑ จำนวน ๒ ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และวิชาทักษะชีวิต ในระดับหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) ชั้นปีที่ ๑ อีก ๒ ชั่วโมงต่อสัปดาห์

โชติรส ชลารักษ์

“ยิ่งครูหัวโบราณ ยิ่งตามเด็กไม่ทัน”

โชติรส ชลารักษ์ รองผู้อำนวยการฝ่ายจัดการศึกษา ให้ความเห็นต่อการเรียนการสอนเพศศึกษาว่า เป็นเรื่องสำคัญ โดยเฉพาะใน วษท. นักศึกษามักมาจากครอบครัวที่มีปัญหา ครอบครัวแตกแยกสูง ถ้าครูไม่รู้วิธีการดูแลนักเรียน อาจผลักเด็กไปในทางที่ผิดได้

“ประเด็นที่ต้องทำกับวัยรุ่นคือให้เขามีความรู้ ความตระหนัก เพราะว่าอยู่ในวัยที่เชื่อเพื่อน ใช้เวลาในสถานศึกษากับเพื่อนมาก”

ขณะที่ ชำนิ ฝอยหิรัญ รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารทรัพยากร มองว่า เรื่องเพศเป็นเรื่องธรรมชาติ โดยผู้ใหญ่ต้องเปิดใจยอมรับวัฒนธรรมใหม่ เพราะยิ่งครูหัวโบราณ ยิ่งตามเด็กไม่ทัน ซึ่งในเรื่องเพศศึกษานั้น ผู้บริหารจะทำไม่ได้ ถ้าครูไม่เห็นความสำคัญ หรือถ้าครูทุกคนเห็นด้วย แต่ผู้บริหารไม่เห็นด้วย การจัดการเรียนการสอนก็เป็นไปได้ยาก นอกจากนี้ เด็กและผู้ปกครองก็ต้องมีส่วนร่วมด้วย อย่างไรก็ตาม หากจะสอนเพศศึกษานั้นต้องสอนอย่างต่อเนื่อง จนกว่าจะจบ ปวส.

ชำนิ ฝอยหิรัญ

การเรียนการสอนต้องปรับกระบวนการ โดยครูเป็นเพียงผู้ให้โอกาส

รองผู้อำนวยการฝ่ายจัดการศึกษา สะท้อนมุมมองต่อการศึกษาไทยว่า ประเทศไทยให้ความสำคัญกับเรื่องของวิชาการ ซึ่งแท้จริงแล้ววิชาทักษะชีวิตน่าจะสำคัญกว่า หรือบางครั้งให้เด็กมีเวลาว่าง แต่ลืมมองไปว่าสังคมรอบด้านไม่พร้อมที่จะรองรับ เช่น สนามกีฬาก็ไม่มี มีแต่อะไรที่จูงไปในทางที่แย่ที่ผู้ใหญ่ไปสร้างทั้งนั้น เช่น ร้านเกม ร้านเหล้า ศูนย์การค้า อย่างบอกว่าร้านเหล้าห้ามอยู่ใกล้สถานศึกษาเกิน ๕๐๐ เมตร แต่ก็มีอยู่รอบวิทยาลัย ร้านเกมก็มี คือถ้าสังคมไม่เปลี่ยน จะไปโทษวัยรุ่นไม่ได้ เหมือนครูบอกเด็กให้ทำดี แต่ครูไม่เคยทำดี เด็กจะเชื่ออะไร

“ผมไม่เชื่อว่าสอนวิชาการอย่างเดียวแล้วเด็กจะดีได้ แต่เด็กต้องได้ทำกิจกรรม ดังนั้นการเรียนการสอนต้องปรับกระบวนการ เมื่อเด็กเดินไปได้ จึงค่อยถอยครูออกมาเป็นที่ปรึกษา เราเป็นเพียงผู้ให้โอกาส สร้างโอกาสให้เขาทำกิจกรรม ใช้เวลาให้เป็นประโยชน์ ให้เขาเห็นตัวเองมีค่ามากขึ้น เมื่อให้เด็กทำกิจกรรม เขาจะรวมกลุ่ม ซึ่งจะง่ายในการชี้นำไปในทางที่ดี” รองฯ โชติรสย้ำ

รองฯ ชำนิ เสริมว่า สังคมไทยโทษแต่เด็ก ไม่โทษผู้ใหญ่ ทั้งนี้จะโทษเด็กไม่ได้ ต้องโทษคนรุ่นพ่อรุ่นแม่ที่ปลูกฝังเด็ก อย่างไรก็ตามการแก้ปัญหาเด็กในสถานศึกษาต้องสร้างความเข้าใจ มองเห็นปัญหาของวัยรุ่น มีกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ วิเคราะห์ สังเคราะห์ร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครู ผู้ปกครอง และนักเรียน

โชติรส ชลารักษ์ และ ชำนิ ฝอยหิรัญ

    “เพศศึกษาเหมือนเปิดโลกใบใหม่ในสถานศึกษา” รองฯ ชำนิบอกและว่า สามารถนำเอากิจกรรมนี้ขยายไปยังท้องถิ่นได้ ทั้งเทศบาล องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เพราะท้องถิ่นส่วนหนึ่งเห็นความสำคัญอยู่

     ถ้าท้องถิ่นเขามีศักยภาพ ก็ต้องหาทางให้ท้องถิ่นสนับสนุน เพื่อจะได้กำลังที่แน่นแฟ้น รวมทั้งใช้งบประมาณของท้องถิ่นให้เป็นประโยชน์มากขึ้น และหากให้คนในท้องถิ่นตระหนัก เขาอาจมีแนวคิดสนับสนุน รองฯ โชติรส เสริม

     “การจัดการเรียนเพศศึกษามีวิธีการน่าสนใจ ที่ให้เด็กทำกิจกรรม มีการออกแบบการเรียนรู้ให้ผู้เรียนสนใจ ไม่ใช่ทำอะไรที่เคยทำ ถ้าคิดอะไรลวกๆ ง่ายๆ มันจะไม่ได้ผล ต้องคิดยากๆ เหมือนซอฟแวร์ของไมโครซอฟท์ เพื่อให้เราใช้ง่าย พอทำแล้วมันจะได้ผล” รองฯ โชติรสทิ้งท้าย

วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีอุดรธานี

ู้

สุชิลา ยันตพงศ์พิพัฒน์ หรือ อ.ชิ

สุชิลา ยันตพงศ์พิพัฒน์ หรือ อ.ชิ ผู้เป็นทั้งครูเพศศึกษา วิทยากรหลัก (เอ็มที) ของโครงการก้าวย่างฯ คณะทำงานวางแผนหลักสูตรเพศศึกษาของอาชีวศึกษา และอาจารย์ที่ปรึกษากลุ่มเยาวชนบาลีฮาย จ.ชลบุรี เล่าว่า ในมุมของหลักสูตรเพศศึกษา ไม่ฉีกออกจากวิชาครอบครัวศึกษาที่ทางวิทยาลัยจัดการเรียนการสอนอยู่ก่อน โดยแรกที่รับเพศศึกษาเข้ามาก็กังวลว่า เรียนแคบลงหรือไม่ แต่ที่จริงแล้วเพศศึกษากว้างมาก เป็นเรื่องของวิถีชีวิต ที่ต้องนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ไม่ใช่เรื่องเพศสัมพันธ์อย่างเดียว

“การเรียนการสอนเพศศึกษาต่างจากเดิมเยอะมาก จากที่เราเรียนแบบให้รู้ในเรื่องของสภาพร่างกาย การเรียนการสอนเป็นเหมือนสูตรสำเร็จ พอถึงเวลาใช้จริงกลับลำบากมาก คุยเรื่องนี้ก็ไม่ได้ ทั้งๆ ที่เด็กสัมผัสกับเรื่องนี้เป็นเรื่องธรรมดา แต่เพศศึกษาแบบรอบด้านจะเน้นเรื่องของความเข้าใจจากตัวเองมากกว่า ให้ออกมาจากตัวเอง เพราะเด็กเขาเผชิญปัญหาแบบนี้อยู่แล้ว” อ.ชิเล่า

“เมื่อก่อนเวลาเรียนทฤษฎี เด็กจะเบื่อ เพราะอ่านเอาก็ได้ ตอนนี้มันเหมือนเข้าไปเล่น เล่าสู่กันฟัง ปรึกษากันมากกว่า เขาจะสนุก อาจเป็นเพราะเกม และตัวกิจกรรมสนุกอยู่แล้ว ทุกครั้งจะถามเด็กว่าเรียนรู้อะไร มันสอนให้เด็กรู้จักสมาธิ ตั้งสติระลึก อย่างน้อยๆ เด็กก็สามารถที่จะเล่าเกี่ยวกับสิ่งที่ตัวเองทำไป ย้อนไปนึกว่าเขาได้อะไรบ้าง ที่สำคัญคือเขาได้พูด คุย สะท้อน”

ุเวลาที่ถกปัญหากับเด็ก ได้เรียนรู้จากเด็กมากขึ้น

ในเรื่องของเทคนิคการสอนนั้น อ.ชิบอกว่า ไม่เหมือนสมัยก่อนที่รู้สึกว่าพอสอนแล้วห้องต่อไปจะง่ายขึ้น แต่นี่ไม่เป็นแบบนั้น เพราะแต่ละห้องจะไม่เหมือนเดิม แล้วเวลาที่ถกปัญหากับเด็ก ก็เรียนรู้จากเด็กมากขึ้น นอกจากนี้ ในวิทยาลัยยังสามารถพูดคุยเรื่องเพศกันได้ ซึ่งสมัยก่อนไม่มีบรรยากาศแบบนี้ โดยเด็กจะถามครูที่สอนเรื่องเพศ ถามอาจารย์ห้องพยาบาล

อ.ชิ บอกอีกว่า ที่ วษท.ชลฯ เด็กเรียนเพศศึกษาทุกคน โดยสอนเพศศึกษา ๒ คาบต่อสัปดาห์ และไม่มีปัญหาเรื่องการกระทบกับวิชาอื่น ขณะที่ที่อื่นจัดตารางสอนแบบนี้ได้ยาก เพราะคาบสอนมีมาก เด็กเยอะ ครูผู้สอนมีน้อย ครูเลยสอนไม่ไหว ซึ่งขณะนี้ในระดับ ปวส.๑ ก็เปิดวิชาทักษะชีวิต โดยเพิ่งสอนไปได้เทอมเดียว

สุชิลา ยันตพงศ์พิพัฒน์ หรือ อ.ชิ

ุกิจกรรมเยาวชน มีรุ่นพี่เป็นแรงจูงใจ

      นอกจากการเรียนการสอนเพศศึกษาในห้องเรียนแล้ว ที่ วษท.ชลฯ ยังมีกิจกรรมเยาวชนอีกด้วย โดยที่กิจกรรมเยาวชนของวิทยาลัยนั้นจะสอดคล้องกับกิจกรรมของกลุ่มเยาวชนบาลีฮาย จ.ชลบุรี อย่างการเล่นละครเร่ในงานวันแม่ และกิจกรรมเยาวชนของที่นี่ก็มักจะร่วมกับวิทยาลัยเทคนิคชลบุรีบ่อยครั้ง

    “ส่วนหนึ่งของงานเยาวชน ถ้าเยาวชนมองเห็นรุ่นพี่เป็นแบบนั้น แล้วเขาภาคภูมิใจ สิ่งนั้นจะเป็นแรงจูงใจโดยที่เราไม่ต้องทำอะไรมาก บทบาทของเราในงานเยาวชน คือคอยช่วยเขา ถ้าเขาอยากทำ ไม่ต้องห้ามเขา อย่างบางทีเขามีปัญหา เขาก็สามารถจัดการเองได้ คือพลังตรงนี้เกิดจากตัวเขาเอง บางทีเรียนเขายังไม่ค่อยให้ความสำคัญเท่า วัยรุ่นถ้าโดนใจ ไม่ต้องอาศัยเหตุผลหลักการอะไรมาก ขอแค่ให้โดนใจ แต่แรกๆ เราอาจต้องช่วยจับเขาด้วย” อาจารย์ที่ปรึกษากลุ่มเยาวชนบาลีฮายบอก

     ในเรื่องความยั่งยืนของเพศศึกษานั้น อ.ชิ ให้ความเห็นว่า ถ้าจะให้เกิดขึ้นจริงๆ ต้องร่วมมือกันทั้งฝ่ายนโยบาย และฝ่ายปฏิบัติ แต่เท่าที่ทำมาก็เริ่มจากคนเล็กๆ อย่างการเป็นสถานศึกษาต้นแบบก็เป็นแรงหนึ่งในการผลักให้เพศศึกษายั่งยืน

     “เราเองก็เหมือนกัน ถ้าโดนใจเราก็ทำ แม้โดนด่า เราก็เอา” อ.ชิทิ้งท้าย

นุกูล วราวิทย์

ุใช้กระบวนการแบบเพศศึกษา สอนวิชาประมง!

      ด้าน นุกูล วราวิทย์ ครูเพศศึกษาอีกคนหนึ่ง เล่าถึงบรรยากาศการเรียนการสอนเพศศึกษาว่า เด็กจะชอบเรียนแบบให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง เพราะถ้าครูยังทำตัวโบราณ ไปจู้จี้เด็กมาก เด็กจะหนีเรียน ซึ่งเขานำมาปรับกับการสอนวิชาประมง เช่น ให้แบ่งกลุ่ม ๕ คน ไปวาดปลามาว่า ปลามีอวัยวะภายนอกอะไรบ้าง เด็กก็ไปวาดมา ปลามีตาสองตา มีครีบ มีเกล็ด บางครั้งมันขาด ต้องมีครีบอก อาจารย์ก็เติมให้ โดยใช้ลักษณะการสอนของก้าวย่างฯ คือให้เด็กเป็นศูนย์กลาง แล้วเด็กก็สนุก ไม่เบื่อ ให้ความร่วมมือ ดีกว่าบอกว่า ปลามีเกล็ด มีครีบ ฯลฯ

     อาจารย์นุกูล ยังบอกอีกว่า หลักสูตรการเรียนการสอนเพศศึกษานั้นควรจะเพิ่มให้มีหลักสูตรระดับ ปวช.ปี ๒ ด้วย เพราะว่าหากเรียนเพศศึกษาเพียงแค่เทอมเดียว ความรู้ที่ได้รับนั้นจะหายไป เรียนแล้วลืม

     “อย่างเวลาเด็กมีปัญหา เขาจะปรึกษากันเอง เขาจะมีความรู้ไม่ต่างกัน มีประสบการณ์เท่าที่เห็นจากบุคคลอื่น อย่างพ่อแม่เขาก็ไม่ปรึกษาอยู่แล้ว แต่จะถามเพื่อน ถ้าเจอเพื่อนดีก็ดีไป แต่ถ้าเราสอนเขา สอนในเชิงการป้องกันและเตรียมตัว เขาก็ป้องกันได้ผล แต่ถามว่าจำนวนการมีเพศสัมพันธ์ลดมั้ย มันไม่ลด ถึงเราไม่สอนมันก็มี แต่พอสอนแล้วก็รอบคอบขึ้น รู้จักใช้ถุงยางอนามัย” ครูเพศศึกษากล่าว

ศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียน อำเภอวารินชำราบ จ.อุบลราชธานี

    อนงค์นาถ สังข์ทอง หรือน้องนาถ นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๒ แผนกวิชาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ

    สหรัฐ ชิมคำ หรือน้องเจมส์ นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๒ แผนกวิชาคอมพิวเตอร์ธุรกิจ

    ณัฐพล ทองวิเวก หรือน้องกอล์ฟ นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๑ แผนกวิชาประมง (เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ)

สอนเพศศึกษาทำไม ไม่จำเป็นและยังไม่ถึงเวลา...

      น้องนาง นักศึกษา ปวช.๑ เล่าถึงวันแรกที่ต้องเรียนวิชาเพศศึกษาว่า เขาคิดว่าอาจารย์จะสอนทำไมเรื่องนี้ เพราะไม่จำเป็นและยังไม่ถึงเวลา อย่างวันแรกที่เห็นตารางเรียนเพศศึกษาก็คิดว่า “ใช่เหรอ ทำไมต้องเรียนด้วย”

     “แต่พอได้เรียนจริงๆ ตำราที่เรียนมาแต่ก่อนตอน ป.๕ - ป.๖ ต้องลบทิ้งไปเลย เหมือนมาเรียนรู้ใหม่ คืออันนั้นที่เรียน ให้รู้เฉยๆ แล้วก็ผ่านไป แต่อันนี้ให้รู้ว่าโรคนี้เกิดจากอะไร เป็นยังไง เราเรียนเจาะลงไปจริงๆ เลย” น้องเติ้ลเสริม

     น้องอุก บอกว่า พอเรียนเพศศึกษาก็ได้รู้ว่าระยะตกไข่ของผู้หญิงเป็นอย่างไร อวัยวะของผู้หญิง ที่ผู้ชายไม่รู้ และยังรู้เรื่องของสัมพันธภาพ การวางตัวระหว่างผู้หญิง ผู้ชาย

     น้องนาง เล่าว่า อย่างเรื่องวิธีการใช้ถุงยางอนามัย การนับหน้า ๗ หลัง ๗ การกินยาคุมกำเนิด ซึ่งแม้จะเคยรู้มาบ้าง แต่ก็รู้แบบไม่จริง

     “ในแต่ละเนื้อหา อาจารย์จะสอดแทรกกิจกรรม ทำให้นักศึกษาสนุกและเพลิดเพลินไปกับกิจกรรมนั้นๆ อย่างเช่น กิจกรรมแลกน้ำ” น้องนาถบอก

     ด้วยกระบวนการเรียนการสอนเพศศึกษานั้นไม่ต้องใช้ตำรา แต่เน้นแลกเปลี่ยนความคิดเห็น น้องนาถเลยบอกว่า “การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ทำให้รู้ความคิดของคนอื่น ทำให้เรารับฟังความคิดเห็นของคนอื่น คือเมื่อเราอยู่เป็นกลุ่มใหญ่ เราต้องยอมรับความคิดเห็นของคนอื่นด้วยว่าเขาคิดอย่างไร”

     ด้านน้องเจมส์ เห็นว่า ถ้าคิดคนเดียวก็เหมือนตีกรอบให้ตัวเอง แต่ถ้าเปิดรับความคิดเห็นคนอื่นเข้ามา กรอบความคิดของเราก็จะใหญ่ขึ้น มีความรู้เพิ่มมากยิ่งขึ้น แล้วต่อไปเมื่อเพื่อนมาปรึกษาก็สามารถให้คำปรึกษาได้

     “จากที่เรียนเพศศึกษา ทำให้เรากล้าพูดกล้าแสดงความคิดเห็นในเรื่องเพศ แม้ทุกคนจะมีกรอบของตัวเอง แต่เราสามารถคุยกันได้อย่างเปิดเผย ไม่ใช่เรื่องที่ควรปกปิด หรือน่าอาย เราควรที่จะเรียนรู้มากกว่า” นักศึกษาคนเดิมกล่าว

     “เพศศึกษาที่เรียนเป็นเรื่องรอบตัว จึงจำเป็นและควรรู้ค่ะ” น้องนางย้ำ

     สุวรัตน์ หอยสังข์ หรือน้องเติ้ล นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๑ แผนกวิชาพืชศาสตร์

    ธิดารัตน์ อาจคำพันธ์ หรือน้องนาง นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๑ แผนกวิชาพืชศาสตร์

    ภูชิส บูรณะ หรือน้องอุก นักศึกษา ปวช.ชั้นปีที่ ๑ แผนกวิชาประมง (เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ)

“น่าจะสอนเพศศึกษาทุกปี”

      แม้นักศึกษาทุกคนจะได้เรียนเพศศึกษา แต่น้องๆ เหล่านี้ก็ยังต้องการให้มีการเรียนการสอนที่มากขึ้น อย่างที่น้องนาถบอกว่า “อยากให้มีการสอนมากขึ้น อยากให้มีครูมากขึ้น เพราะเพศศึกษาที่ วษท.ชลฯ สอนแค่ ปวช.ปี ๑ เทอมเดียวเท่านั้น อยากให้สอนตอนอยู่ปี ๒ ปี ๓ อีก เพราะว่ายิ่งโต เราก็ยิ่งรู้มาก แต่ไม่รู้จริง จึงน่าจะสอนทุกปี”

     “อยากเพิ่มเวลาเรียนจาก ๒ ชั่วโมงเป็น ๔ ชั่วโมง แล้วเรียน ๒ วัน จะได้เรียนรู้มากขึ้น” น้องกอล์ฟเสนอ

     “น่าจะขยายผลไปถึงผู้ปกครองด้วย เพราะผู้ปกครองบางคนยังมีอคติกับเรื่องนี้อยู่ ผู้ปกครองต้องเปิดกว้าง รับฟังปัญหาของเด็กบ้าง” น้องเติ้ลพูดต่อ

     ส่วนน้องเจมส์ พี่ใหญ่สุดในกลุ่ม แม้จะผ่านการเรียนเพศศึกษามาแล้ว แต่เขาก็ต้องการให้กระทรวงศึกษาธิการ และรัฐบาล ส่งเสริมการเรียนการสอนเพศศึกษา เพราะปัจจุบันเยาวชน สามารถเรียนรู้เรื่องเพศได้เร็วขึ้น ถ้าเทียบกับเมื่อก่อน แต่ถ้าผู้ใหญ่ยังไม่ให้ข้อมูลที่ถูกต้องแก่เด็ก เขาอาจอยากรู้อยากเห็น อยากลองทางที่ผิดๆ ได้

ความคิดเห็น

ความคิดเห็นที่ 3

อยากไปเรียนที่นั้นจังเลย

นกน้อย

(20 กรกฎาคม 2552 เวลา 19:54:49)

ความคิดเห็นที่ 2

คิดถึงพี่กล้วยไข่จังเลยค่ะ

noknoi

(20 กรกฎาคม 2552 เวลา 19:45:00)

ความคิดเห็นที่ 1

ผมรู้สึกดีใจ ที่เห็นผู้ใหญ่ตระหนักรู้รักสามักคี เพื่อความวัฒนายิ่งขึ้นของสถาบันเรา ผมเป็นกำลังใจให้ครับ สำหรับผู้บริหารชั้นยอด

ศิษย์เก่า SURAS...t

(29 พฤศจิกายน 2551 เวลา 11:26:08)

ร่วมแสดงความคิดเห็น

จาก*

อีเมล

ความคิดเห็น*